Cầu thang là nơi dẫn khí từ tầng này nên tầng kia nên phải được thiết kế rộng rãi, sáng sủa. Trong kiến trúc nhà ở dân dụng hiện nay, cầu thang có kích thước chuẩn thường rộng từ 0.9m đến khoảng 1.2m (đối với nhà lô phố) và 1.5m hoặc lớn hơn đối với những công trình nhà ở cao cấp, biệt thự...

Chiều cao của lan can được tính từ trung tâm của mặt bậc thang đến mặt trên của tay vịn, kích thước chuẩn khoảng 900mm.

Chiếu nghỉ, đúng như tên gọi của nó, là nơi nghỉ chân tạm thời khi đang đi cầu thang. Trong thiết kế kiến trúc, chiều rộng của chiếu nghỉ không được nhỏ hơn chiều rộng của thân thang, đồng thời phải hợp lý, thuận tiện cho việc đi lại.

Tổng số bậc cầu thang phải là bậc lẻ, bậc cuối cùng rơi vào chữ "Sinh"

Một điều rất cần thiết là số bậc của mỗi tầng cũng như toàn bộ cầu thang. Khi thiết kế cầu thang, vấn đề này luôn được gia chủ cũng như kiến trúc sư rất lưu tâm. Tuỳ theo diện tích không gian từng nhà mà số lượng bậc thang nhiều hay ít, tuy nhiên vẫn phải đảm bảo bậc cuối cùng phải là bậc lẻ, rơi vào cung "Sinh" trong vòng tuần hoàn "Sinh, lão, bệnh, tử". Như vậy, tổng số bậc thang phải chia hết cho 4 và dư 1 hoặc 3. Điều này không những đảm bảo về sự thuận tiện trong sinh hoạt, đi lại mà còn mang lại cảm giác yên tâm, thoải mái trong ngôi nhà của mình.

Với những ngôi nhà nhỏ hẹp, bạn nên nhờ kiến trúc sư tư vấn thiết kế những chiếc cầu thang nhỏ gọn theo dạng góc hoặc xoắn ốc để tiết kiệm tối đa diện tích sàn. Để tiết kiệm diện tích, phần không gian dưới gầm cầu thang cũng có thể được tận dụng để kê kệ tủ, giá sách... giúp tiết kiệm diện tích tối đa cho không gian sống của bạn.

2. Tô điểm cầu thang đẹp cho nhà thêm xinh

Không đơn thuần là lối dẫn lên các tầng cao trong nhà, cầu thang còn góp phần tạo nên nét thẩm mỹ nội thất, điểm tô thêm sự duyên dáng cho nhà ở gia đình.

Thiết kế giếng trời kết hợp với cầu thang nhằm tăng thêm sự thông thoáng

Trong kiến trúc nhà ở hiện đại, kiến trúc sư thường thiết kế cầu thang kết hợp cùng giếng trời giúp cầu thang thêm thông thoáng, rộng rãi và sáng sủa hơn...Điều này không chỉ giúp làm đẹp thêm ngôi nhà mà còn khiến khí lưu thông từ tầng một lên các tầng trên trong nhà được thông suốt.

Bố trí những chậu hoa nhỏ, con giống dọc lối lên cầu thang

Đa số các gia đình thường sử dụng gầm cầu thang làm nhà vệ sinh, nơi chứa đồ, đặt giá sách, kệ tivi... để tận dụng hết khoảng gian thường được coi là không gian chết này. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể biến khoảng không gian này thành một điểm nhấn thú vị trong nhà. Một vườn khô nhỏ xinh trải sỏi trắng kết hợp với những bát hoa nhỏ sẽ khiến khu vực gầm cầu thang của nhà bạn thêm sinh động và tràn đầy sức sống.

Cũng với cách trang trí như khu vườn khô nhỏ xinh này, bạn có thể bố trí những bát hoa hoặc chậu cây nhỏ; những con giống bằng sành, sứ, gỗ... theo dọc lối lên của mỗi bậc cầu thang, làm tôn thêm nét duyên dáng của những đường cong trên chiếc cầu thang của gia đình.

Mảng diện tường của thang được ốp gạch gốm tạo thành điểm nhấn xinh xắn

Với các diện tường của thang, bạn có thể sử dụng các vật liệu như gạch gốm, đá ốp trang trí, tạo thành một lối lên độc đáo, kết hợp với việc bố trí cây xanh hợp lý tại chân cầu thang, chiếu nghỉ... tạo thành khoảng không gian xanh, tươi vui trong ngôi nhà của bạn.

3. Cầu thang hợp phong thuỷ

- Theo thuật phong thuỷ, cầu thang trong nhà ở là điểm khởi đầu dẫn luồng sinh khí đến khắp các không gian sinh hoạt trong toàn bộ ngôi nhà. Vì vậy nên điểm khởi đầu (bậc đầu tiên) của cầu thang trong nhà phải được đặt ở chỗ thông thoáng, hướng tốt so với tuổi gia chủ. Tuyệt đối không được thiết kế cầu thang ở giữa nhà, trường hợp bất khả kháng thì cũng nên cố tránh đặt bậc cầu thang đầu tiên vào giữa nhà bởi giữa nhà (Trung cung) thuộc hành thổ, sẽ bị cầu thang thuộc Mộc khắc, gây nhiều tai hoạ cho gia chủ.

- Bậc đầu tiên của thang phải đặt ở hướng tốt so với tuổi gia chủ

- Cầu thang cũng không nên đi thẳng ra hướng cửa chính vì như vậy sẽ khiến cho sinh khí cũng như tiền tài trong nhà tuôn chảy mất. Thêm vào đó, khi thiết kế nhà cần tránh đặt cầu thang hướng thẳng vào bếp (dù ở bất kỳ tầng nào) hay đi thẳng vào cửa nhà vệ sinh.

- Trong không gian nhà ở, cầu thang là nơi khí lực tụ lại, vận động và luân chuyển khắp nhà. Vì vậy, cầu thang tránh đè lên trên giường ngủ hay bên dưới là bếp, vừa ảnh hưởng đến những không gian sống này, vừa làm giảm sự vân động của sinh khí.

Trong phong thuỷ, cầu thang được ví như khúc ruột trong cơ thể người. Do đó, tránh làm cầu thang đứt đoạn. Trật tự bố trí và vị trí cầu thang của mỗi tầng không được thay đổi, phải tuân thủ các quy tắc này từ tầng một.

KTS. Nguyễn Mạnh Cường
Công ty CP Kiến trúc DMC Việt Nam